Oddur J. Halldórsson skipstjóri hefur alla sína starfsævi starfað við sjómennsku og undanfarin rúm 20 ár hjá Reykjavíkurhöfn og Faxaflóahöfnum. Fyrr á árinu ákvað hann að láta af störfum en þó ekki alveg því hann á hlut í skemmtibátnum Jóni forseta. Báturinn er minna notaður til veiða en er góður fundarstaður félaganna og eigenda bátsins á sunnudagsmorgnum. Í hópnum eru meðal annarra Jón Sigurðsson, þaðan sem báturinn fékk nafn sitt, Einar Guðlaugsson, fyrrum markmaður Skagamanna, Guðmundur Halldórsson, bróðir Odds, Gísli Gíslason fyrrverandi hafnarstjóri Faxaflóahafna og knattspyrnukappinn kunni af Skaganum, Karl Þórðarson.

Oddur í brúnni á Guðbjörginni í kringum 1990. Myndir úr einkasafni.
Oddur í brúnni á Guðbjörginni í kringum 1990. Myndir úr einkasafni.

Oddur ólst upp í stórum systkinahópi á Hólatorgi 6 í gamla vesturbæ Reykjavíkur. Alls voru alsystkinin átta og Oddur á auk þess hálfbróður. Í húsinu bjó áður móðurafi Odds, Friðrik Gunnarsson efnafræðingur sem átti og rak Sápugerðina Frigg. Faðir Odds, Halldór Bjarnason, var fyrst togarasjómaður og fór svo að gera sjálfur út bátana Hilmi, Atla og Guðmund góða. Best gekk þó á Jóni Bjarnasyni RE 213 sem var 35 tonna Landsmiðjubátur. Margir bátar sömu gerðar voru smíðaðir eftir þessari sömu teikningu í átaki til atvinnuuppbyggingar víða um land.

Oddur dyttar að Guðbjörginni.
Oddur dyttar að Guðbjörginni.

Áhugamaður um snurvoð

Á þessum bát hóf Oddur einmitt feril sinn til sjós haustið 1969, þá fimmtán ára gamall. Hann réri með föður sínum allt þar til hann lést árið 1975. Þeir voru einkum á snurvoð og á trollveiðum.

„Pabbi var mikill áhugamaður um snurvoð en fór á troll undir það síðasta því Flóanum var alveg lokað fyrir snurvoðarveiðar í tíu ár. Það fór illa með hann. Menn töldu að snurvoð væri mikið skaðræðisveiðarfæri og það eimir enn eftir af þessu viðhorfi,“ segir Oddur. Svo þegar aftur var opnað fyrir snurvoðarbáta í Flóanum upp úr 1980 máttu þeir eingöngu veiða flatfisk og þurftu menn að greiða sekt ef þorskafli var 15% yfir heildaraflanum.

Aðalbjörg RE 5 og Aðalbjörg ER 236 voru gerðar út samtímis og voru bræður Stefán og Guðbjartur Einarssynir skipstjórar.
Aðalbjörg RE 5 og Aðalbjörg ER 236 voru gerðar út samtímis og voru bræður Stefán og Guðbjartur Einarssynir skipstjórar.

Gekk vel á Guðbjörgu RE

Oddur fór síðan á Guðbjörgu RE 21 árið 1976 sem vélamaður og um svipað leyti tók hann pungaprófið. Oddur var þarna kominn með stóra fjölskyldu og þurfti aðeins að slá því á frest að fara í Stýrimannaskólann og afla sér skipstjórnarréttinda. Ekki löngu eftir að hann kláraði það bað Flosi Gunnarsson, sem gerði út Guðbjörgina, Odd að leysa sig af sem skipstjóra.

Guðbjörg í Flóanum í rannsóknum fyrir Hafrannsóknarstofnun. Oddur hafði það hlutverk að losa úr pokanum.
Guðbjörg í Flóanum í rannsóknum fyrir Hafrannsóknarstofnun. Oddur hafði það hlutverk að losa úr pokanum.

Tolli Morthens, lengst til hægri, reitir af sér brandarana eftir löndun úr Guðbjörgu.
Tolli Morthens, lengst til hægri, reitir af sér brandarana eftir löndun úr Guðbjörgu.

1983 fékk Oddur tilboð um að kaupa hlut í bát frá Vestmannaeyjum. Sá bátur var smíðaður 1918 og var Oddur á honum eitt sumar á humarveiðum. Hann gekk síðan út úr eignarhaldinu því honum fannst báturinn ekki góður auk þess sem hann var lekur. Í framhaldinu réði hann sig á Aðalbjörgina eldri og leysti af sem skipstjóri á snurvoð. Hann var síðan í eitt ár á nýju Aðalbjörginni en bauðst þá að taka alfarið við Guðbjörginni af Flosa Gunnarssyni. Oddur var með Guðbjörgina í fimm ár og gekk útgerðin vel.

Aðalbjörg RE 5 nýkomin frá Seyðisfirði þar sem hún var smíðuð árið 1987.
Aðalbjörg RE 5 nýkomin frá Seyðisfirði þar sem hún var smíðuð árið 1987.

Eyvindur keyptur

Í byrjun árs 1993 keypti Oddur í félagi við Gunnar Bergmann bátinn Eyvind sem þeir gerðu út saman í átta ár. Oddur segir að það hafi fiskast vel á hann allan tímann. Frá aldamótum hefur Oddur starfað hjá Reykjavíkurhöfn og Faxaflóahöfnum. Höfnin á fjóra hafnsögubáta og Oddur var skipstjóri á þeim bát sem hentaði best verkefninu hverju sinni. Verkefnin gátu verið í Reykjavíkurhöfn en einnig í Hvalfjarðarbotni, Grundartanga, Straumsvík og Helguvík.

„Þetta var draumavinna fyrir uppgjafarsjómenn,“ segir Oddur sem hefur líka brennandi áhuga á uppgerð gamalla skipa og báta og er meðal félagsmanna í Hollvinasamtökum varðskipsins Óðins.

„Það er almennt ekki nógu vel staðið að uppgerð gamalla skipa hér á landi en fyrirmyndina eigum við að sækja til Færeyja. Bátar sem þar eru í varðveislu eru í talsverðri notkun en ekki einungis látnir liggja við bryggjur til sýnis. Farið er með hópa og ferðamenn í siglingar svo fleiri fái að njóta þeirra. Þetta ættum við að taka okkur til fyrirmyndar,“ segir Oddur.

Oddur J. Halldórsson skipstjóri hefur alla sína starfsævi starfað við sjómennsku og undanfarin rúm 20 ár hjá Reykjavíkurhöfn og Faxaflóahöfnum. Fyrr á árinu ákvað hann að láta af störfum en þó ekki alveg því hann á hlut í skemmtibátnum Jóni forseta. Báturinn er minna notaður til veiða en er góður fundarstaður félaganna og eigenda bátsins á sunnudagsmorgnum. Í hópnum eru meðal annarra Jón Sigurðsson, þaðan sem báturinn fékk nafn sitt, Einar Guðlaugsson, fyrrum markmaður Skagamanna, Guðmundur Halldórsson, bróðir Odds, Gísli Gíslason fyrrverandi hafnarstjóri Faxaflóahafna og knattspyrnukappinn kunni af Skaganum, Karl Þórðarson.

Oddur í brúnni á Guðbjörginni í kringum 1990. Myndir úr einkasafni.
Oddur í brúnni á Guðbjörginni í kringum 1990. Myndir úr einkasafni.

Oddur ólst upp í stórum systkinahópi á Hólatorgi 6 í gamla vesturbæ Reykjavíkur. Alls voru alsystkinin átta og Oddur á auk þess hálfbróður. Í húsinu bjó áður móðurafi Odds, Friðrik Gunnarsson efnafræðingur sem átti og rak Sápugerðina Frigg. Faðir Odds, Halldór Bjarnason, var fyrst togarasjómaður og fór svo að gera sjálfur út bátana Hilmi, Atla og Guðmund góða. Best gekk þó á Jóni Bjarnasyni RE 213 sem var 35 tonna Landsmiðjubátur. Margir bátar sömu gerðar voru smíðaðir eftir þessari sömu teikningu í átaki til atvinnuuppbyggingar víða um land.

Oddur dyttar að Guðbjörginni.
Oddur dyttar að Guðbjörginni.

Áhugamaður um snurvoð

Á þessum bát hóf Oddur einmitt feril sinn til sjós haustið 1969, þá fimmtán ára gamall. Hann réri með föður sínum allt þar til hann lést árið 1975. Þeir voru einkum á snurvoð og á trollveiðum.

„Pabbi var mikill áhugamaður um snurvoð en fór á troll undir það síðasta því Flóanum var alveg lokað fyrir snurvoðarveiðar í tíu ár. Það fór illa með hann. Menn töldu að snurvoð væri mikið skaðræðisveiðarfæri og það eimir enn eftir af þessu viðhorfi,“ segir Oddur. Svo þegar aftur var opnað fyrir snurvoðarbáta í Flóanum upp úr 1980 máttu þeir eingöngu veiða flatfisk og þurftu menn að greiða sekt ef þorskafli var 15% yfir heildaraflanum.

Aðalbjörg RE 5 og Aðalbjörg ER 236 voru gerðar út samtímis og voru bræður Stefán og Guðbjartur Einarssynir skipstjórar.
Aðalbjörg RE 5 og Aðalbjörg ER 236 voru gerðar út samtímis og voru bræður Stefán og Guðbjartur Einarssynir skipstjórar.

Gekk vel á Guðbjörgu RE

Oddur fór síðan á Guðbjörgu RE 21 árið 1976 sem vélamaður og um svipað leyti tók hann pungaprófið. Oddur var þarna kominn með stóra fjölskyldu og þurfti aðeins að slá því á frest að fara í Stýrimannaskólann og afla sér skipstjórnarréttinda. Ekki löngu eftir að hann kláraði það bað Flosi Gunnarsson, sem gerði út Guðbjörgina, Odd að leysa sig af sem skipstjóra.

Guðbjörg í Flóanum í rannsóknum fyrir Hafrannsóknarstofnun. Oddur hafði það hlutverk að losa úr pokanum.
Guðbjörg í Flóanum í rannsóknum fyrir Hafrannsóknarstofnun. Oddur hafði það hlutverk að losa úr pokanum.

Tolli Morthens, lengst til hægri, reitir af sér brandarana eftir löndun úr Guðbjörgu.
Tolli Morthens, lengst til hægri, reitir af sér brandarana eftir löndun úr Guðbjörgu.

1983 fékk Oddur tilboð um að kaupa hlut í bát frá Vestmannaeyjum. Sá bátur var smíðaður 1918 og var Oddur á honum eitt sumar á humarveiðum. Hann gekk síðan út úr eignarhaldinu því honum fannst báturinn ekki góður auk þess sem hann var lekur. Í framhaldinu réði hann sig á Aðalbjörgina eldri og leysti af sem skipstjóri á snurvoð. Hann var síðan í eitt ár á nýju Aðalbjörginni en bauðst þá að taka alfarið við Guðbjörginni af Flosa Gunnarssyni. Oddur var með Guðbjörgina í fimm ár og gekk útgerðin vel.

Aðalbjörg RE 5 nýkomin frá Seyðisfirði þar sem hún var smíðuð árið 1987.
Aðalbjörg RE 5 nýkomin frá Seyðisfirði þar sem hún var smíðuð árið 1987.

Eyvindur keyptur

Í byrjun árs 1993 keypti Oddur í félagi við Gunnar Bergmann bátinn Eyvind sem þeir gerðu út saman í átta ár. Oddur segir að það hafi fiskast vel á hann allan tímann. Frá aldamótum hefur Oddur starfað hjá Reykjavíkurhöfn og Faxaflóahöfnum. Höfnin á fjóra hafnsögubáta og Oddur var skipstjóri á þeim bát sem hentaði best verkefninu hverju sinni. Verkefnin gátu verið í Reykjavíkurhöfn en einnig í Hvalfjarðarbotni, Grundartanga, Straumsvík og Helguvík.

„Þetta var draumavinna fyrir uppgjafarsjómenn,“ segir Oddur sem hefur líka brennandi áhuga á uppgerð gamalla skipa og báta og er meðal félagsmanna í Hollvinasamtökum varðskipsins Óðins.

„Það er almennt ekki nógu vel staðið að uppgerð gamalla skipa hér á landi en fyrirmyndina eigum við að sækja til Færeyja. Bátar sem þar eru í varðveislu eru í talsverðri notkun en ekki einungis látnir liggja við bryggjur til sýnis. Farið er með hópa og ferðamenn í siglingar svo fleiri fái að njóta þeirra. Þetta ættum við að taka okkur til fyrirmyndar,“ segir Oddur.