„Mér sýnist að ráðherra ætli að klára nestið sitt í upphafi ferðar og verða nestislaus, einn uppi á öræfum,“ segir Sigurður Jökull Ólafsson, formaður samtakanna Cruise Iceland.
Sigurður segir að í gær hafi svar borist frá að Hönnu Katrínu Friðriksson, atvinnuvegaráherra, við því hvort hin nýja ríkisstjórn myndi verða við óskum skipafélaganna um að endurskoða nýtt innviðagjald á farþega skemmtiferðaskipa sem Alþingi samþykkti seint á síðasta ári.
„Ráðherrann sagði að þetta stæði óbreytt,“ segir Sigurður. „Þetta eru fyrst og fremst mikil vonbrigði. Ég heyrði í skipafélögunum í gær og þau er hreinlega agndofa. Það voru vonir með nýjum stjórnvöldum sem voru búin að tala um fyrirsjáanleika og gagnsæi og svo framvegis. En þetta er náttúrlega ekki að skapa mikinn fyrirsjáanleika eða vissu. Þetta kom verulega á óvart og nú er Cruise Iceland að íhuga sín næstu skref.“
Skipafélögin mjög hvekkt
Að fengnu þessu afsvari ráðherra segir Sigurður skipafélögin nú velta fyrir sér framhaldinu varðandi Ísland lengra fram í tímann.
„Skipafélögin segja að það hvernig kaupin gerist á eyrinni á Íslandi hafi auðvitað áhrif. Þau eru náttúrlega mjög hvekkt núna. Í fyrsta lagi yfir því að fyrri stjórn leggur þetta gjald á og svo í ofanálag að nýja stjórnin, sem talar um fyrirsjáanleika og eðlilegt umhverfi fyrir atvinnulífið, breyti ekki ákvörðun fyrri stjórnar sem þau viðurkenndu þó að væri ekki góð. Þetta er náttúrlega mjög undarleg vinnubrögð - svo ekki sé meira sagt,“ segir Sigurður.
Hálfur milljarður aukalega hjá Norwegian
Að sögn Sigurðar hefur nú í á þriðja ár verið skellt á með engu samráði og engum fyrirvara hlutum sem hafi afturvirk áhrif. Skipafélögin séu samstíga í viðbrögðum sínum að þessu leyti. „Þau er einfaldlega gífurlega vonsvikin yfir aðstæðunum á Íslandi,“ segir hann.
Sem dæmi um áhrifin á skipafélögin nefnir Sigurður Norwegian sem verði hér í sumar með tvö skip í farþegaskiptum. Þetta séu löngu seldar ferðir og ekki hægt að velta innviðagjaldinu yfir á farþegana.
„Gróflega áætlað er þeirra reikningur um hálfur milljarður króna. Að sjálfsögðu lendir þetta á rekstrinum. Þegar síðan í ofanálag engu er breytt þótt það hafi verið viðurkennt að þetta sé ekki gott þá er traustið auðvitað orðið rýrt,“ segir hann.
Mikið verk að vinna á ráðstefnu í Miami
Fyrir dyrum stendur stór ráðstefna í Miami í Flórída. „Það er heilmikið verk fyrir höndum hjá Cruise Iceland þar að minnka skaðann og vinna upp þetta traust og endurheimta til langframa. Því við sjáum það nú þegar í bókunartölum fyrir þetta ár, 2026 og 2027 að það verður fækkun.“
Auk þess að vera formaður Cruise Iceland er Sigurður markaðsstjóri Faxaflóahafna. Eins og fram hefur komið hefur nýja innviðagjaldið þegar haft þau áhrif að komum skemmtiferðaskipa fækkar á milli ára. Það segir Sigurður hitta hafnir landsins mismunandi fyrir. Á Akureyri og Ísafirði sé staðan til dæmis sú að tekjur af skemmtiferðaskipum séu yfir helmingur af veltu hafnanna. Hjá Faxaflóahöfnum sé þetta hlutfall 26 prósent.
Reikningur vegna hafnabóta lendir á ríkinu
„Aðildarfélög Cruise Iceland úti á landi hafa vitanlega miklar áhyggjur. Hafnirnar þar sjá fram á fækkun í skipakomum í ár og næstum árum. Þetta er kallað innviðagjald og það er talað um að það þurfi að styrkja innviði. Hafnir eru innviðir. Skemmtiferðaskip skiluðu 4,1 milljarði króna í hafnir Íslands í fyrra. Ef þú minnkar þennan tekjustofn ofan á aðra óvissu þá er það náttúrlega mjög slæmt. Og sá reikningur lendir auðvitað á ríkiskassanum vegna þess að þá þarf hafnabótasjóður að koma inn í þær framkvæmdir sem eru nauðsynlegar í höfnum landsins,“ segir Sigurður Jökull Ólafsson.
Ath: Í upphaflegri útgáfu þessarar fréttar sagði að Cruise Iceland hefði fengið svar frá fjármála- og efnahagsráðherra. Hið rétta er að um var að ræða atvinnuvegaráðherra.
