Margrét GK 9, nýr 13 metra langur og 5,5 metra breiður stál- og álbátur sem Skipasmíðastöð Njarðvíkur hefur látið smíða í Tyrklandi fyrir útgerðarfélagið Stakkavík í Grindavík, er kominn til Njarðvíkur. 4-6 vikna vinna er framundan í bátnum áður en hann verður afhentur nýjum eigendum.
Margrét er við bryggju í Njarðvík en verður svo tekinn inn í hús þar sem unnið verður í frágangi. Einhver smíðavinna er eftir á dekki og eftir er að leggja allar lagnir á dekkið og eitthvað í vélarrúmi. Þráinn Jónsson, framkvæmdastjóri Skipasmíðastöðvar Njarðvíkur, kveðst vonast til að þessum verkhluta ljúki á næstu 4-6 vikum.
Hugsanleg raðsmíði
Áætlun Skipasmíðastöðvar Njarðvíkur er að bjóða upp á raðsmíði á bátum þessarar gerðar fyrir útgerðarfélög í krókaaflamarkskerfinu. Margrét GK er því nokkurs konar frumgerð. Þráinn segir fleiri útgerðir hafa sýnt áhuga en ekki hafi enn verið tímabært að hefja eiginlegar viðræður. Skipasmíðastöð Njarðvíkur hefur sinnt öllu eftirliti með smíðinni í Tyrklandi og stýrt kaupum á öllum aðföngum og búnaði.
„Við erum núna að greina í sundur þróunar- og hönnunarkostnað á fyrsta skipi sem verður ekki á næstu skipum. Við erum langt komnir í þeirri vinnu og í framhaldinu er gert ráð fyrir að við fundum með skipasmíðastöðinni í Tyrklandi. Það yrði þá með svipuðum hætti, þ.e.a.s. að við ljúkum frágangi hér heima,“ segir Þráinn.
Innlendir birgjar að stærstum hluta
Tíðindi af systurskipum þurfi því að bíða þar til hægt verði að staðfesta verð og gengið verði til samninga við önnur útgerðarfélög. „Mér sýnist þó á öllu að við verðum samkeppnishæfir í verði við trefjaplastbáta eins og við ætluðum okkur að vera.“
Það er Ráðgarður Skiparáðgjöf sem hannar Margréti en fyrirtækið hannaði m.a. einnig Háey sem er með svipuðu skrokklagi en sá bátur er úr trefjaplasti. Mestur hluti búnaðar í skipið er keyptur á Íslandi og fluttur út til Tyrklands af fyrirtækjum eins og Sónar, MD-vélum, Aflhlutum, HT, Vatn & veitum, Marás, Kælingu, Landvélum, Stýrisvélaþjónustunni, Öryggismiðstöðinni og Micro. Þetta er búnaður sem kostar á annað hundrað milljónir króna.
„Þetta er til þess gert að þeir sem eiga eftir að selja varahluti viti nákvæmlega hvað er í skipinu. Líka tryggir þetta alla þjónustu og að þessi búnaður fáist á Íslandi. Þetta er ekki ódýrasta lausnin en mikils virði að það sé vandræðalaust að fá hluti í skipið þegar á þarf að halda.“
Fegurðin er fólgin í notagildinu
Ráðgarður Skiparáðgjöf teiknaði og hannaði Margréti GK 9 og hefur hannað fjölda annarra báta sem þurfa að passa inn í 30 brúttótonna regluverkið, og nýjustu bátarnir eru Hulda GK, Háey ÞH og Indriði Kristins BA, sem hafa sannað gildi sitt sem góðir fiskibátar.
Daníel Friðriksson skipatæknifræðingur hjá Ráðgarði Skiparáðgjöf, segir Margréti GK vissulega svipa til Háeyjar í útliti en Margrét GK hafi þó meira særými og hún er tekin upp að aftan svo hún sleppi betur sjó, dragi minna á eftir sér og verði léttari til gangs, ekki ósvipað og Ráðgarður Skiparáðgjöf gerði í tengslum við hönnun Huldu GK og Indriða Kristins BA.
Daníel segir að þegar verkefnið snúist um að teikna bát inn í ákveðnar reglur verði útlitið með þessum hætti. Hann hafi vissulega orðið var við gagnrýnisraddir en hefur skýringu á þeim. Þegar fyrstu skuttogararnir komu til landsins hafi bátasjómennirnir verið gráti nær þyrftu þeir að fara yfir á svona ljót skip.
„En það verður ekki bæði haldið og sleppt. Ástæðan fyrir útlitinu er sú að við byrjum á því að teikna lest utan um körin. Stærðarmörkin eru 30 brúttótonn sem gefur okkur kassaformið. Við viljum hafa íbúðir fyrir fjóra menn og átta kojur því það eru tvær áhafnir á bátnum og hver hefur sína koju. Við viljum að þeir hafi gott afdrep til að matast og svo viljum við að í lestinni sé standandi hæð svo menn þurfi ekki að bogra við vinnu sína sem er mjög slítandi. Þá er báturinn orðinn þetta hár og við viljum hafa brúna eins stóra og stætt er á svo þar sé góð aðstaða. Út frá þessu getur útlit bátsins ekki orðið mikið annað,“ segir Daníel.
Hábyggðir en góður stöðugleiki
„Ég held að mörgum þyki núna Sandfellið og Hafrafellið, sem við hönnuðum líka, fallegir bátar. Þeir eru að vísu aðeins lægri en þeir veiða vel. Þetta er alveg eins og með skuttogarana; þeir fóru að þykja fallegir þegar þeir fóru að veiða. Fegurðin er því að miklu leyti fólgin í notagildinu. Margrét og Háey taka óneitanlega á sig mikinn vind en þeir hafa góðan stöðugleika ef miðað er við eins þilfars bátana sem áður voru algengir,“ segir Daníel.
© Guðjón Guðmundsson ([email protected])
Daníel segir að ekki hafi komið nægilega skýrt fram að Margrét GK er ekki að öllu leyti stálbátur því allt fyrir ofan milliþilfarið er úr áli sem er meira en helmingurinn af rúmmáli bátsins. Þetta geri það að verkum að þyngdarpunkturinn er lægri í honum en ef hann væri allur úr stáli. Þyngdardreifingin sé jafnvel betri en ef um plastbát væri að ræða. Margrét GK er einungis eilítið þyngri en ef hann væri gerður úr plasti því plastbátar hannaðir af Ráðgarði Skiparáðgjöf eru þykkari en áður var.
Margrét GK 9, nýr 13 metra langur og 5,5 metra breiður stál- og álbátur sem Skipasmíðastöð Njarðvíkur hefur látið smíða í Tyrklandi fyrir útgerðarfélagið Stakkavík í Grindavík, er kominn til Njarðvíkur. 4-6 vikna vinna er framundan í bátnum áður en hann verður afhentur nýjum eigendum.
Margrét er við bryggju í Njarðvík en verður svo tekinn inn í hús þar sem unnið verður í frágangi. Einhver smíðavinna er eftir á dekki og eftir er að leggja allar lagnir á dekkið og eitthvað í vélarrúmi. Þráinn Jónsson, framkvæmdastjóri Skipasmíðastöðvar Njarðvíkur, kveðst vonast til að þessum verkhluta ljúki á næstu 4-6 vikum.
Hugsanleg raðsmíði
Áætlun Skipasmíðastöðvar Njarðvíkur er að bjóða upp á raðsmíði á bátum þessarar gerðar fyrir útgerðarfélög í krókaaflamarkskerfinu. Margrét GK er því nokkurs konar frumgerð. Þráinn segir fleiri útgerðir hafa sýnt áhuga en ekki hafi enn verið tímabært að hefja eiginlegar viðræður. Skipasmíðastöð Njarðvíkur hefur sinnt öllu eftirliti með smíðinni í Tyrklandi og stýrt kaupum á öllum aðföngum og búnaði.
„Við erum núna að greina í sundur þróunar- og hönnunarkostnað á fyrsta skipi sem verður ekki á næstu skipum. Við erum langt komnir í þeirri vinnu og í framhaldinu er gert ráð fyrir að við fundum með skipasmíðastöðinni í Tyrklandi. Það yrði þá með svipuðum hætti, þ.e.a.s. að við ljúkum frágangi hér heima,“ segir Þráinn.
Innlendir birgjar að stærstum hluta
Tíðindi af systurskipum þurfi því að bíða þar til hægt verði að staðfesta verð og gengið verði til samninga við önnur útgerðarfélög. „Mér sýnist þó á öllu að við verðum samkeppnishæfir í verði við trefjaplastbáta eins og við ætluðum okkur að vera.“
Það er Ráðgarður Skiparáðgjöf sem hannar Margréti en fyrirtækið hannaði m.a. einnig Háey sem er með svipuðu skrokklagi en sá bátur er úr trefjaplasti. Mestur hluti búnaðar í skipið er keyptur á Íslandi og fluttur út til Tyrklands af fyrirtækjum eins og Sónar, MD-vélum, Aflhlutum, HT, Vatn & veitum, Marás, Kælingu, Landvélum, Stýrisvélaþjónustunni, Öryggismiðstöðinni og Micro. Þetta er búnaður sem kostar á annað hundrað milljónir króna.
„Þetta er til þess gert að þeir sem eiga eftir að selja varahluti viti nákvæmlega hvað er í skipinu. Líka tryggir þetta alla þjónustu og að þessi búnaður fáist á Íslandi. Þetta er ekki ódýrasta lausnin en mikils virði að það sé vandræðalaust að fá hluti í skipið þegar á þarf að halda.“
Fegurðin er fólgin í notagildinu
Ráðgarður Skiparáðgjöf teiknaði og hannaði Margréti GK 9 og hefur hannað fjölda annarra báta sem þurfa að passa inn í 30 brúttótonna regluverkið, og nýjustu bátarnir eru Hulda GK, Háey ÞH og Indriði Kristins BA, sem hafa sannað gildi sitt sem góðir fiskibátar.
Daníel Friðriksson skipatæknifræðingur hjá Ráðgarði Skiparáðgjöf, segir Margréti GK vissulega svipa til Háeyjar í útliti en Margrét GK hafi þó meira særými og hún er tekin upp að aftan svo hún sleppi betur sjó, dragi minna á eftir sér og verði léttari til gangs, ekki ósvipað og Ráðgarður Skiparáðgjöf gerði í tengslum við hönnun Huldu GK og Indriða Kristins BA.
Daníel segir að þegar verkefnið snúist um að teikna bát inn í ákveðnar reglur verði útlitið með þessum hætti. Hann hafi vissulega orðið var við gagnrýnisraddir en hefur skýringu á þeim. Þegar fyrstu skuttogararnir komu til landsins hafi bátasjómennirnir verið gráti nær þyrftu þeir að fara yfir á svona ljót skip.
„En það verður ekki bæði haldið og sleppt. Ástæðan fyrir útlitinu er sú að við byrjum á því að teikna lest utan um körin. Stærðarmörkin eru 30 brúttótonn sem gefur okkur kassaformið. Við viljum hafa íbúðir fyrir fjóra menn og átta kojur því það eru tvær áhafnir á bátnum og hver hefur sína koju. Við viljum að þeir hafi gott afdrep til að matast og svo viljum við að í lestinni sé standandi hæð svo menn þurfi ekki að bogra við vinnu sína sem er mjög slítandi. Þá er báturinn orðinn þetta hár og við viljum hafa brúna eins stóra og stætt er á svo þar sé góð aðstaða. Út frá þessu getur útlit bátsins ekki orðið mikið annað,“ segir Daníel.
Hábyggðir en góður stöðugleiki
„Ég held að mörgum þyki núna Sandfellið og Hafrafellið, sem við hönnuðum líka, fallegir bátar. Þeir eru að vísu aðeins lægri en þeir veiða vel. Þetta er alveg eins og með skuttogarana; þeir fóru að þykja fallegir þegar þeir fóru að veiða. Fegurðin er því að miklu leyti fólgin í notagildinu. Margrét og Háey taka óneitanlega á sig mikinn vind en þeir hafa góðan stöðugleika ef miðað er við eins þilfars bátana sem áður voru algengir,“ segir Daníel.
© Guðjón Guðmundsson ([email protected])
Daníel segir að ekki hafi komið nægilega skýrt fram að Margrét GK er ekki að öllu leyti stálbátur því allt fyrir ofan milliþilfarið er úr áli sem er meira en helmingurinn af rúmmáli bátsins. Þetta geri það að verkum að þyngdarpunkturinn er lægri í honum en ef hann væri allur úr stáli. Þyngdardreifingin sé jafnvel betri en ef um plastbát væri að ræða. Margrét GK er einungis eilítið þyngri en ef hann væri gerður úr plasti því plastbátar hannaðir af Ráðgarði Skiparáðgjöf eru þykkari en áður var.
