Nýr kjarasamningur á milli Sjómannasambands Íslands og Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) verður undirritaður í dag í húsnæði Ríkissáttasemjara.

Þetta kemur fram í tilkynningu frá Sjómannasambandinu. Þar segir að samningar á milli aðila hafa verið lausir frá árinu 2019. Árið 2023 hafi nýr kjarasamningur verið felldur í atkvæðagreiðslu sjómanna.

Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, segir samninginn ekki án áskorana. „Vafalaust munu félagsmenn SFS hafa á honum ólíkar skoðanir,“ er haft eftir Heiðrúnu í tilkynningu frá SFS sem lesa má hér neðar í fréttinni.

„Samningaviðræður um nýjan samning hafa staðið yfir síðustu mánuði. Í þeim viðræðum var lögð mikil áhersla á að taka tillit til þeirra athugasemda og gagnrýni sem fram kom í umræðum um samninginn á síðasta ári og hefur það gengið eftir í helstu atriðum.

Að lokinni undirritun verða samningarnir kynntir ítarlega fyrir félagsmönnum og að því loknu hefst rafræn atkvæðagreiðsla mánudaginn 12. febrúar kl. 12:00 og lýkur föstudaginn 16. febrúar kl. 15:00.

„Við erum núna í þeirri stöðu að vera með kjarasamning í höndunum sem við undirritum og fer í kynningu og í atkvæðagreiðslu í framhaldinu hjá sjómönnum innan okkar félaga. Að mínu mati er þetta góður samningur og við höfum náð að semja um flest þau atriði sem gagnrýnd voru í samningnum sem var felldur í fyrra. Núna eru sjómenn í góðri stöðu til að samþykkja samning sem verður með binditíma í 5 ár og ég vonast eftir því að samningurinn verði samþykktur“.

Helstu breytingar

Í nýja samningnum er binditími samningsins styttur verulega eða úr 10 árum í 5 ár. Það felur í sér að sjómenn geta sagt samningnum upp eftir 5 ár og svo aftur eftir 7 ár. Þetta er grundvallarbreyting á samningnum.

Önnur mikilvæg breyting er að grein 1.39 í samningnum hefur verið breytt. Tekið er út að samningsbundinn gerðardómur leysi úr ágreiningi sem komið getur upp milli aðila vegna ákvæðisins. Í staðinn skipa samningsaðilar hlutlausa óvinhalla nefnd sem hefur það hlutverk. Ef ekki næst samkomulag um nefndarmenn mun Ríkissáttasemjari koma að skipan nefndarmanna.

Þá má finna mikilvæga breytingu um ísun yfir fiskikör sem fara í gáma til sölu erlendis. Verður sú ísun ekki á hendi skipverja lengur nema í neyðartilvikum, samkvæmt nýjum samningi. Útgerðarmenn eiga að semja við löndunargengi á staðnum um að ísa yfir körin sem fara í gámana, eigi skipverjar frí við löndun skv. kjarasamningi. Ef sjómenn sjá um yfirísun sjálfir í neyðartilfellum fár þeir greidda yfirvinnu fyrir.

Í samningunum nú er að finna sambærilegt ákvæði og var í síðasta samningi um að framlag í lífeyrissjóð geti hækkað úr 12,0% í 15,5% en sjómenn hafa þó val um þetta atriði.

Sjómenn fá 400.000 króna eingreiðslu frá útgerðarfyrirtækjum ef samningur verður samþykktur. Miðað er við 160 lögskráningardaga á síðasta ári. Þetta er viðbót frá fyrri samningi sem skiptir máli. Kemur til greiðslu 1. mars 2024.

Desemberuppbót kemur inn í samninginn þann 15. desember 2028. Miðað við 160 lögskráningardaga á ári.

Nánari upplýsingar um kjarasamningana má finna á vefsvæði Sjómannasambandsins og facebooksíðu sambandsins,“ segir í tilkynningu Sjómannasambandsins.

SFS segir fyrirsjáanleika skapa skilyrði til aukinnar verðmætasköpunar

Í tilkynningu frá Samtökum fyrirtækja í sjávarútvegi segir að megininntak samningsins lúti að betri kjörum og réttindum til framtíðar, auk hnitmiðaðra aðgerða til að auka traust við skipti á verðmætum úr sjó. Greiðslur í lífeyrissjóð og kauptrygging hækki í samræmi við samninga á almennum vinnumarkaði, auk þess sem áhersla sé lögð á aukið gagnsæi og upplýsingagjöf vegna fiskverðsmála.

„Félagsmenn SSÍ felldu kjarasamning við SFS í febrúar 2023, en frá þeim tíma hafa viðræður staðið yfir um gerð nýs samnings. Breytingar frá þeim samningi sem felldur var eru helstar þær, að verulega hefur verið aukið við svigrúm til uppsagnar kjarasamnings aðila, skerpt hefur verið á réttarstöðu í tengslum við slysa- og veikindarétt þeirra sem ráðnir eru með tímabundinni ráðningu og horfið hefur verið frá skipan gerðardóms við úrlausn mögulegra breytinga á skiptaprósentu ef ný tækni eða nýjar veiði- og verkunaraðferðir eru fyrirsjáanlegar. Desemberuppbót, sem ekki hefur tíðkast í hlutaskiptakerfi, verður tekin upp frá árinu 2028 og sjómenn fá greidda eingreiðslu 1. mars nk. að fjárhæð 400.000 kr., miðað við 160 lögskráningardaga á sl. ári,“ segir í tilkynningu SFS.

„Sá kjarasamningur sem nú er undirritaður felur sannanlega í sér töluvert meiri kostnað fyrir sjávarútvegsfyrirtæki en áður var ráð fyrir gert. Samningurinn er því ekki án áskorana og vafalaust munu félagsmenn SFS hafa á honum ólíkar skoðanir. Á heildina litið vona ég þó að aðilar beggja megin borðsins sjái samning þennan sem jákvætt skref í þeirri vegferð að tryggja sameiginlega hagsmuni sjómanna og fyrirtækjanna. Festa og fyrirsjáanleiki í kjaramálum eru til þess fallin að skapa skilyrði til aukinnar verðmætasköpunar. Meira verður þar með til skiptanna fyrir öll sem starfa á grundvelli þessa kjarasamnings,“ er haft eftir Heiðrúnu Lind Marteinsdóttur, framkvæmdastjóra SFS.