„Í stuttu máli; rétt skal vera rétt,“ sagði Daði Már Kristófersson, fjármála- og efnahagsráðherra, er hann lauk kynningu sinni í dag á frumvarpi til laga um breytingu á veiðigjaldi.

Sagðist Daði Már í upphafi máls síns hafa með einum og öðrum hætti komið að útreikningi veiðigjalda á undanförnum áratugum. Breytingunum sé ætlað að tryggja að veiðigjaldið endurspegli raunverulegt markaðsverð og raunverulega afkomu í veiðum. Sagði hann þjóðina hafa orðið að verulegum tekjum undanfarin ár vegna þess að það verð sem miðað hafi verið við hafi verið of lágt.

Fjórðungi lægra verð á bolfiski á Íslandi

„Við lögðum áherslu á þær tegundir sem eru veiddar í mestu magni. Í botnfiskveiðum er það þorskur og ýsa. Við bárum saman verð á þessum tegundum á fiskmörkuðum og verð í beinni sölu. Í ljós kom að verð í beinni sölu var að jafnaði 24 prósent lægra en á fiskmörkuðum. Þrátt fyrir að mögulegt sé að einhver munur sé á gæðum afla og stærð fisks í beinni sölu og á fiskmarkaði þá er hlutfall þeirrar sölu sem á sér stað í gegn um fiskmarkaði það hátt að ólíklegt verður að telja að mismunurinn sé eingöngu skýrður með gæðum og stærð,“ sagði ráðherra.

Sagði Daði Már að hér á landi séu viðskipti í uppsjávartegundunum síld, kolmunna og makríl í gegn um beina sölu og jafnan milli skyldra aðila. Hér séu því en engin markaðsverð að vinna með.

Erlendur sérfræðingur greindi verð á Íslandi

„Af þessari ástæðu fengum við erlendan sérfræðing til að greina verð á Íslandi í samanburði við Noreg þar sem öll viðskipti með framangreindar tegundir fara í gegn um opinn markað. Greiningin leiddi í ljós að verð á markaði í Noregi er í öllum tilfellum töluvert hærra en verð í beinni sölu á Íslandi. Þannig endurspeglar verð á Íslandi ekki raunverulegt aflaverðmæti,“ sagði Daði Már.

Nánar tiltekið sagði ráðherrann greininguna sýna að árið 2023 hafi norsk-íslensk síld verið á 58 prósent hærra verði í Noregi, kolmunni á 15 prósent hærra verði og makríll á 124 prósent hærra verði í Noregi.

„Við leggjum til að miða við meðalverð á hvert kílógramm uppsjávarafla samkvæmt gögnum frá Fiskistofu Noregs á viðeigandi tímabilum eftir tegund til þess að nálgast betur raunverulegt aflaverðmæti fisktegundanna,“ sagði fjármála- og efnahagsráðherra.

Hanna Katrín Friðriksson atvinnuvegaráðherra sagði við sama tilefni að útgerðin muni geta borið þá hækkun veiðigjalds sem áformuð sé.