Nauðbeygðir til að skera niður og selja eignir

Sigurgeir Brynjar Kristgeirsson, framkvæmdastjóri Vinnslustöðvarinnar hf. í Vestmannaeyjum, segir fyrirtækið nauðbeygt til að skera niður, draga úr kostnaði og selja eignir til þess að mæta fyrirhuguðum breytingum á veiðigjöldum sem nú eru í meðförum Alþingis. Verði þessar breytingar að lögum munu makrílveiðar líklega ekki standa undir kostnaði við útgerðina.

Í mars síðastliðnum fékk Vinnslustöðin tilboð í nýsmíði á bát og rætt var um það innan fyrirtækisins að bátarnir yrðu jafnvel tveir enda löngu komið að endurnýjun skipaflotans.

„Nú er það þannig að það á að taka af okkur 840 milljónir kr. í veiðigjöld og þeir peningar verða ekki notaðir til að greiða af lánum af nýjum skipum. Það að halda því fram að skattlagning af þessu tagi hafi ekki áhrif á rekstur fyrir tækja er náttúrulega endemis vitleysa,“ segir Binni.

Vinnslustöðin greindi frá því í síðustu viku að búið væri að setja Þórunni Sveinsdóttur VE á söluskrá. Fyrirtækið hafi skuldsett sig verulega þegar það keypti útgerðarfyrirtækið Ós, sem gerði út Þórunni Sveinsdóttur, og fiskvinnslufyrirtækið Leo Seafood í október 2022 auk uppbyggingu á fiskvinnslum félagsins. Þá voru engin teikn á lofti um jafn róttækar breytingar á veiðigjaldakerfinu og nú er unnið með.

„Við þurfum að lækka skuldir, hætta við allar fjárfestingar og svo er fram undan að þurfa að fara í sársaukafullar hagræðingaraðgerðir. Það grynnkar á skuldum að selja Þórunni Sveinsdóttur. Hún hefur verið eftirsótt skip, vel smíðað og með flotta sögu. Því hefur alla tíð verið vel við haldið af eigendum sínum.“

Lengdur 2019

Árið 2019 var skipið lengt um 6,6 metra hjá Karstensen í Danmörku þar sem það var smíðað árið 2010. Við lenginguna fór það úr 40 metrum á lengd í 46,6 metra og pláss fyrir kör í lest fór úr 360 körum í 560 kör. Binni segir að Vinnslustöðin hafi sínar hugmyndir um verð á skipinu en vildi ekki upplýsa um þær en bætti því þó við að nýsmíði á svona skipi væri mjög dýr. Margar fyrirspurnir, jafnt innanlands sem erlendis, hafi borist í skipið. Tilgangurinn með sölunni er, sem fyrr segir, að grynnka á skuldum. Í Fiskifréttum í síðustu viku var sagt frá erindi Norges sildesalgslag til Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi þar sem samanburður var gerður á þeim makríl sem íslensk skip veiða og norsk. Greint var frá miklum verðmun á makríl íslenskra skipa á uppboðum sölusamtakanna og norskra þeim síðarnefndu í hag. Nú eru íslensk útgerðarfyrirtæki að undirbúa sig fyrir leit og veiðar á makríl. Binni segir að verði breytingar á veiðigjöldum að lögum á yfirstandandi þingi verði nákvæmlega ekkert upp úr makrílveiðum að hafa á næsta ári. Það sem þó hefur gerst í millitíðinni er að breytingar voru gerðar á frumvarpinu í meðferð atvinnuveganefndar um síðustu helgi á þann veg að smærri útgerðir fá meiri afslátt af veiðigjaldi en áður var gert ráð fyrir og veiðigjald af makríl hækkar minna en ella. Ekki verður stuðst við verð á norskum fiskmarkaði heldur 80% af norska verðinu.

Miklar breytingar í sjávarútveg framundan

„Það verða gríðarlegar breytingar í íslenskum sjávarútveg miðað við þessi veiðigjöld. Það eru breytingar sem menn jafnvel sjá ekki fyrir ennþá en þær verða allar til hins verra fyrir sjávarútveginn. Sókn á Íslandsmiðum mun minnka og það líður ekki á löngu þar til heildartekjur þjóðarbúsins af sjávarútvegi taka að dragast saman. Sá sem er í forsvari fyrir þetta allt saman er auðlindahagfræðingur og hann ætti manna best að skilja afleiðingarnar. Hann hefur áður varað við afleiðingum svipaðra skattlagningar árið 2012, ef ég man rétt.“