„Vinnubrögð af því tagi sem við sáum síðasta haust þar sem mjög háum gjöldum er skellt á með engum fyrirvara er óboðlegt,“ segir Sigríður Ó. Kristjánsdóttir, framkvæmdastjóri Vestfjarðastofu, Í opnum pistli á Facebook sem ber yfirskriftina Af veiðigjöldum, skemmtiferðaskipum og ofurskattlagningu.
Í pistlinum, sem birtur var á laugardaginn, fjallar Sigríður annars vegar um gjaldtöku vegna skemmtiferðaskipa og hins vegar um áformaðar hækkun veiðigjalda á útgerðarfyrirtæki.
„Fyrr í dag fór ég um borð í skemmtiferðaskipið Norwegian Prima sem kemur til Ísafjarðar nokkrum sinnum í sumar. Skip af þessari stærð eru auðvitað eins og heilt bæjarfélag af þokkalegri stærð á íslenskan mælikvarða því um borð eru ríflega 3000 farþegar og 1400 manns í áhöfn. Gestir skipsins fara í land yfir daginn og njóta þess sem svæðið hefur upp á að bjóða. Fara í skoðunarferðir, ganga um bæinn, versla og fá sér að borða. Til Ísafjarðar koma í sumar 195 skip,“ skrifar Sigríður sem kveðst þá kominn að tilgangi pistilsins.
Tilkoma innviðagjaldsins sé rannsóknarefni
„Vegna ákvarðana ríkisvaldsins - og nú er mér alveg sama hvaða ríkisstjórn er um að ræða - þá sem fór frá síðasta haust eða sú sem tók við, vegna ákvarðana ríkisvaldsins mun skipum fækka á næstu árum og eins og staðan er í dag verða 44% færri skipakomur til Ísafjarðar sumarið 2027 en í ár. Þegar hefur orðið fækkun á öðrum höfnum á Vestfjörðum en í fyrra komu skip til 7 af 8 sveitarfélaga á Vestfjörðum og á öllum stöðum skipta komur skemmtiferðaskipa miklu máli fyrir samfélögin,“ segir Sigríður. Það sé í raun rannsóknarefni út af fyrir sig hvernig ákvörðun um innviðagjald kom til og fór í gegnum Fjárlaganefnd og Alþingi síðasta haust og spyr hver hafi átt þessa hugmynd og hver hafi komið henni í gegn.
Verri afkoma fyrir alla
„Það sem þetta þýðir er verri afkoma fyrir alla sem að málum koma og nú ætla ég að telja upp: hafnir sveitarfélaga, rútufyrirtæki, ferðaskrifstofur, leiðsögumenn, söfn, veitingastaðir, verslanir, leiðsögumenn og almenningur,“ skrifar Sigríður sem kveðst alls ekki vera að segja að það eigi ekki að taka gjöld af skipafarþegum.
„En vinnubrögð af því tagi sem við sáum síðasta haust þar sem mjög háum gjöldum er skellt á með engum fyrirvara er óboðlegt. Sem þjóð erum við í samkeppnisumhverfi þar sem fyrirsjáanleiki skiptir máli. Það mun taka nokkur ár að vinna aftur upp traust gagnvart íslenskum stjórnvöldum, ef það tekst. Skipin vinna sínar áætlanir ca 4 ár fram í tímann og eru enn að halda að sér höndum með bókanir eftir 2027 til að sjá hvernig mál þróast með skattlagningu,“ skrifar framkvæmdastjóri Vestfjarðastofu.
25 milljarðar í skatta á fimm árum
Næst ræðir Sigríður í pistli sínum um veiðigjöld.
„Núverandi ríkisstjórn lætur kné fylgja kviði í gjaldtöku af atvinnugreinum sem skipta Vestfirði (og reyndar alla landsbyggðina) miklu máli og þá erum við að tala um veiðigjöldin. Boðuð hækkun veiðigjald mun nefnilega ekki bara bitna á stærstu útgerðum heldur miklu meira á öllum þeim sem búa í hinum dreifðu byggðum. Þessi hækkun mun hafa áhrif á iðnaðarmenn, á þjónustufyrirtæki, á verslun þar sem minna verður af peningum í umferð á svæðinu. Við skulum hafa í huga að á árunum 2019-2023 hefur vestfirskt efnahagslíf greitt 25 milljarða meira til ríkisins í formi fjölbreyttra skatta en kom til svæðisins frá ríkinu. Það hlýtur að muna um það!“ leggur Sigríður áherslu á.
Að sögn Sigríður vill ný ríkisstjórn fara í "leiðréttingu" með það fyrir augum að sjávarútvegurinn eigi að greiða hærri auðlindagjöld. „Gott og vel en þegar allt er reiknað er ráðist gegn grundvelli byggðar út um allt land. Og já samgöngubætur eru vissulega mikilvægar og ég er fyrsta manneskja til að tala fyrir þeim en er rétta leiðin til að ná þeim tekjum inn að rýra verulega efnahagslíf svæðis sem er rétt að ná vopnum sínum aftur eftir langa niðursveiflu?“ spyr framkvæmdastjórinn.
„Aftur eru vinnubrögðin fyrir neðan allar hellur og farið af stað með illa ígrundaðar tillögur þar sem ekki á neinn hátt reynt að meta raunveruleg áhrif á byggðir landsins,“ heldur Sigríður áfram. Jafnvel sé gengið svo langt í upphaflegri greinargerð frumvarpsins að halda fram að lögin um veiðigjöldin hefðu ekkert að gera með útsvar sveitarfélaga.
„Mörgum úttektum (Deloitte, KPMG, SFS og tölur ráðuneytisins) síðar erum við því miður ekki mikið nær því að vera sammála um áhrifin af þessari breytingu. Það sem er svo virkilega vont í þessum tveimur málum er að það er enginn vilji til að hlusta á þann málflutning sem hér er settur fram og við sem berjumst fyrir byggðir landsins erum sögð í vörn fyrir auðvaldið og því ekki mark á okkur takandi,“ skrifar Sigríður sem lýkur pistli sínum þannig:
„Með þeim tveimur ákvörðunum sem ég hef hér talið upp verður raunin veikara efnahagslíf svæðisins og enn á ný mun reyna á þrautseigju og útsjónarsemi íbúa þessa svæðis.“