Bráðum tveir áratugir eru síðan vísindamenn hófu að setja rannsóknardufl, nefnd Argo , út í heimshöfin. Þau eru nú hátt í fjögur þúsund talsins og þekja megnið af öllu hafsvæði jarðar, þar á meðal hafið í kringum Ísland, og bætast 800 dufl við ár hvert.
Nú hafa vísindamenn tekið saman þessar upplýsingar og komist að því að heimshöfin hafi hlýnað mun hraðar en mælingar hafa hingað til gefið til kynna.
Samkvæmt grein fjögurra vísindamanna í vísindatímaritinu Science er hlýnunin 40 til 50 prósent meiri en hún mældist í síðustu skýrslu Loftslagsnefndar Sameinuðu þjóðanna, að því er Washington Post hefur eftir Kevin Trenberth, einum höfunda greinarinnar.
Hann staðfestir enn fremur að árið 2018 hafi hitinn í heimshöfunum mælst meiri en nokkru sinni, en þar áður hafði 2017 verið hlýjasta árið, og þar á undan átti 2016 metið.
Argo-duflin mæla hitastig, seltu og rekhraða í efri hluta sjávar, allt niður á tvö þúsund metra dýpi. Markmiðið er að fá áreiðanleg gögn um breytileika ástandsins eftir árstíðum og fylgjast um leið með áhrifum loftslagsbreytinga á hafið.
Duflin eru ekki stór, kannski álíka og frekar sver girðingarstaur. Þau byrja hverja rannsóknarlotu á því að kafa niður á þúsund metra dýpi. Þar eru þau látin reka í átta til tíu daga og sökkva síðan enn dýpra, allt niður á tvö þúsund metra dýpi. Eftir það koma þau aftur upp á yfirborðið og senda þá frá sér gögn úr þeim mælingum sem gerðar hafa verið þessu tíu daga.
Gögnin eru síðan gerð aðgengileg jafnóðum á vefsíðum verkefnisins.
Áreiðanlegri mælingar
Í greininni í Science kemur fram að hafið taki til sín um 93 prósent af því orkuójafnvægi sem myndast hefur í andrúmslofti jarðar vegna uppsöfnunar svonefndra gróðurhúsalofttegunda. Nánar þurfi að fylgjast með þeirri þróun, enda valdi hlýnun hafsins því að bæði megi búast við öflugri fárviðrum og ofsafengnari úrkomu.
Í grein Trenberths og félaga er greint frá því að hafið þekur um 70 prósent af yfirborði jarðar. Gögnin úr Argo-duflunum ná þannig til mun stærri hluta jarðarinnar en mælingar á landi gera, og gefa þar af leiðandi mun áreiðanlegri mynd af áhrifum loftslagsbreytinga.
„Hin nokkuð stöðuga hlýnun hafsins sýnir að jörðin er greinilega að hlýna,“ segir í Science-greininni. „Þær horfur sem eru á mun meiri hlýnun hafsins, hækkun sjávarstöðu og hærri yfirborðshita ættu að vekja áhyggjur vegna fjölmargra vísbendinga um þau áhrif sem slíkt hefur á fárviðri, hringrás vatns í höfunum og þar með ákefð úrkomu.“